Balībaddasutta  Oxen 
Balībaddasutta → balivaddasuttaṁ (bj) 
“Cattārome, bhikkhave, balībaddā. 
“Mendicants, there are these four kinds of oxen. 
balībaddā → balivaddā (bj, sya-all, km, pts1ed); balibaddhā (mr) 
Ime kho, bhikkhave, cattāro balībaddā. 
These are the four kinds of oxen. 
Evamevaṁ kho, bhikkhave, cattāro balībaddūpamā puggalā santo saṁvijjamānā lokasmiṁ. 
In the same way, these four people similar to oxen are found in the world. 
Seyyathāpi so, bhikkhave, balībaddo sagavacaṇḍo, no paragavacaṇḍo; 
That person is like an ox that’s hostile to its own herd, not others. 
Seyyathāpi so, bhikkhave, balībaddo paragavacaṇḍo, no sagavacaṇḍo; 
 
Seyyathāpi so, bhikkhave, balībaddo sagavacaṇḍo ca paragavacaṇḍo ca; 
 
Seyyathāpi so, bhikkhave, balībaddo neva sagavacaṇḍo, no paragavacaṇḍo; 
 
Ime kho, bhikkhave, cattāro balībaddūpamā puggalā santo saṁvijjamānā lokasmin”ti. 
These four people similar to oxen are found in the world.” 

Mūsikā balībaddā rukkhā,  " 

balībaddo catuppadaṁ;  Бык лучше всех среди четвероногих, 
an ox is the best of quadrupeds, 
balībaddo → balivaddo (bj, pts1ed, pts2ed); balibaddho (sya-all, km); balibaddo (mr) 

Atha kho māro pāpimā balībaddavaṇṇaṁ abhinimminitvā yena te pattā tenupasaṅkami.  И тогда Злой Мара проявил себя в форме быка и подошёл к этим чашам для сбора подаяний. 
Then Māra the Wicked manifested in the form of an ox and approached those bowls. 
“bhikkhu bhikkhu, eso balībaddo patte bhindeyyā”ti. 
«Монах, монах! Этот бык может поломать чаши!» 
“Mendicant, mendicant, that ox will break the bowls.” 
“na so, bhikkhu, balībaddo. 
«Это не бык, монах. 
“Mendicant, that’s no ox. 

“api, samaṇa, balībadde addasā”ti?  «Не видел ли ты быка, отшельник?» 
“So, ascetic, did you happen to see any oxen?” 
“Kiṁ pana, pāpima, te balībaddehī”ti? 
«Что есть для тебя бык, Злой?» 
“But what have you to do with oxen, Wicked One?” 

Tena kho pana samayena aññatarassa bhāradvājagottassa brāhmaṇassa catuddasa balībaddā naṭṭhā honti.  И тогда четырнадцать волов, принадлежавших одному брахману из клана Бхарадваджей, потерялись. 
Now at that time one of the brahmins of the Bhāradvāja clan had lost fourteen oxen. 
Atha kho bhāradvājagotto brāhmaṇo te balībadde gavesanto yena so vanasaṇḍo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā addasa bhagavantaṁ tasmiṁ vanasaṇḍe nisinnaṁ pallaṅkaṁ ābhujitvā ujuṁ kāyaṁ paṇidhāya parimukhaṁ satiṁ upaṭṭhapetvā. 
Брахман из клана Бхарадваджей в поисках этих волов отправился в тот лес, где проживал Благословенный. Там он увидел Благословенного, сидящего со скрещёнными ногами, держащего тело выпрямленным, установившего осознанность впереди. 
While looking for them he went to that forest grove, where he saw the Buddha sitting down cross-legged, his body set straight, and mindfulness established in his presence. 
Balībaddā catuddasa; 
Волов четырнадцати, [у меня пропавших], 
fourteen oxen 
balībaddā catuddasa; 
Волов четырнадцати, [у меня пропавших], 
fourteen oxen 

“Na kho mayaṁ passāma bhoto gotamassa yugaṁ vā naṅgalaṁ vā phālaṁ vā pācanaṁ vā balībadde vā, atha ca pana bhavaṁ gotamo evamāha:  «Но мы не видим у у господина Готамы хомута, или плуга, или лемеха, или прута, или быка. И всё же господин Готама говорит: ",  
“I don’t see Mister Gotama with a yoke or plow or plowshare or goad or oxen, yet he says: 

Seyyathāpi, āvuso, kāḷo ca balībaddo odāto ca balībaddo ekena dāmena vā yottena vā saṁyuttā assu.  Suppose there was a black ox and a white ox yoked by a single harness or yoke. 
balībaddo → balivaddo (bj, pts1ed); balibaddo (sya-all, km, mr) 
‘kāḷo balībaddo odātassa balībaddassa saṁyojanaṁ, odāto balībaddo kāḷassa balībaddassa saṁyojanan’ti, sammā nu kho so vadamāno vadeyyā”ti? 
the black ox is the yoke of the white ox, or the white ox is the yoke of the black ox?” 
“Na kho, āvuso, kāḷo balībaddo odātassa balībaddassa saṁyojanaṁ, na odāto balībaddo kāḷassa balībaddassa saṁyojanaṁ. 
The black ox is not the yoke of the white ox, nor is the white ox the yoke of the black ox. 

Seyyathāpi, āvuso, kāḷo ca balībaddo odāto ca balībaddo ekena dāmena vā yottena vā saṁyuttā assu.  Suppose there was a black ox and a white ox yoked by a single harness or yoke. 
‘kāḷo balībaddo odātassa balībaddassa saṁyojanaṁ, odāto balībaddo kāḷassa balībaddassa saṁyojanan’ti, sammā nu kho so vadamāno vadeyyā”ti? 
the black ox is the yoke of the white ox, or the white ox is the yoke of the black ox?” 
“Na kho, āvuso, kāḷo balībaddo odātassa balībaddassa saṁyojanaṁ, napi odāto balībaddo kāḷassa balībaddassa saṁyojanaṁ. 
The black ox is not the yoke of the white ox, nor is the white ox the yoke of the black ox. 

Seyyathāpi, bhante, kāḷo ca balībaddo odāto ca balībaddo ekena dāmena vā yottena vā saṁyuttā assu.  Представьте, достопочтенные, как если бы чёрный бык и белый бык были бы связаны вместе единой упряжью или ярмом. 
Suppose there was a black ox and a white ox yoked by a single harness or yoke. 
‘kāḷo balībaddo odātassa balībaddassa saṁyojanaṁ, odāto balībaddo kāḷassa balībaddassa saṁyojanan’ti, sammā nu kho so vadamāno vadeyyā”ti? 
«Чёрный бык является путами для белого быка; белый бык является путами для чёрного быка»? 
the black ox is the yoke of the white ox, or the white ox is the yoke of the black ox?” 
Na kho, gahapati, kāḷo balībaddo odātassa balībaddassa saṁyojanaṁ, napi odāto balībaddo kāḷassa balībaddassa saṁyojanaṁ; 
Чёрный бык не является путами для белого быка, как и белый бык не является путами для чёрного быка. 
The black ox is not the yoke of the white ox, nor is the white ox the yoke of the black ox.