find.dhamma.gift icon
bu-pm bi-pm sarv mg lo mu2 mu3 dpr player
  • 1. Bu-pjBhikkhupātimokkha
  • 2. Bu-ssBhikkhupātimokkha
  • 3. Bu-ayBhikkhupātimokkha
  • 4. Bu-np1vagBhikkhupātimokkha
  • 5. Bu-np2vagBhikkhupātimokkha
  • 6. Bu-np3vagBhikkhupātimokkha
  • 7. Bu-pc1vagBhikkhupātimokkha
  • 8. Bu-pc2vagBhikkhupātimokkha
  • 9. Bu-pc3vagBhikkhupātimokkha
  • 10. Bu-pc4vagBhikkhupātimokkha
  • 11. Bu-pc5vagBhikkhupātimokkha
  • 12. Bu-pc6vagBhikkhupātimokkha
  • 13. Bu-pc7vagBhikkhupātimokkha
  • 14. Bu-pc8vagBhikkhupātimokkha
  • 15. Bu-pc9vagBhikkhupātimokkha
  • 16. Bu-pdBhikkhupātimokkha
  • 17. Bu-sk1vagBhikkhupātimokkha
  • 18. Bu-sk2vagBhikkhupātimokkha
  • 19. Bu-sk3vagBhikkhupātimokkha
  • 20. Bu-sk4vagBhikkhupātimokkha
  • 21. Bu-sk5vagBhikkhupātimokkha
  • 22. Bu-sk6vagBhikkhupātimokkha
  • 23. Bu-sk7vagBhikkhupātimokkha
  • 24. Bu-asBhikkhupātimokkha

  • Gilgit Buddhist Manuscripts 2

mūlasarvāstivāda bhikṣu prātimokṣa

4 pārājikā rules

pārājika 2

SC 1 yaḥ punar bhikṣur grāmagatam araṇyagataṁ vā pareṣāṁ adattaṁ steyasaṁkhyātam ādadīta yadrūpeṇādattādānena rājā vainaṁ gṛhītvā rājamātro vā hanyād vā badhnīyād vā pravāsayed vā evaṁ cainaṁ vadet tvaṁ bhoḥ puruṣa bālo ’si mūḍho ’si steyo ’sīty evaṁrūpaṁ bhikṣur adattaṁ ādadāvaḥ ayam api bhikṣuḥ pārājayiko bhavaty asaṁvāsyaḥ

pārājika 3

SC 2 yaḥ punar bhikṣur manuṣyaṁ vā manuṣyavigrahaṁ vā svahastaṁ saṁcintya jīvitād vyaparopayec chastraṁ vainam ādhārayec chastrādhārakaṁ vāsya paryeṣeta maraṇāya vainaṁ samādāpayen maraṇavarṇaṁ vāsyānusaṁvarṇayed evaṁ cainaṁ vaded dhaṁ bhoḥ puruṣo kiṁ te anena pāpakenāśucinā durjīvitena mṛtaṁ te bhoḥ puruṣa jīvitād varam iti cintānumataiś cittasaṁkalpair anekaparyāyeṇa maraṇāya vainaṁ samādāpayen maraṇavarṇaṁ vāsyānusaṁvarṇayet sa ca tena kālaṁ kuryād ayam api bhikṣuḥ pārājiko bhavaty asaṁvāsya ||

pārājika 4

SC 3 yaḥ punar bhikṣur anabhijānann aparijānann asantam asaṁvidyamānam ... viśeṣādhigamaṁ jñānaṁ vā darśanaṁ vā sparśavihāratāṁ vā pratijānīyād idaṁ jānāmīdaṁ paśyāmīti sa pareṇa samayena samanuyujyamāno vā asamanuyujyamāno vā āpanno viśuddhiprekṣy evaṁ vaded ajānaty evāham āyuṣmanto ’vocaṁ jānāmīty apaśyann evā ...ayam api bhikṣuḥ pārājiko bhavaty asaṁvāsyaḥ ||

SC 4 uddiṣṭā me āyuṣmantaś catvāraḥ pārājikā dharmā yeṣāṁ bhikṣur anyatamānyatamam āpattim adhyāpatya na labhate bhikṣubhiḥ sārdhaṁ saṁvāsaṁ bhogaṁ vā yathāpūrvaṁ tathāpaścāt pārājiko bhavaty asaṁvāsya ||

SC 5 tatrāham āyuṣmantaḥ paripṛcchāmi ...dvir api trir api paripṛcchāmi kaccit sthātra pariśuddhāḥ pariśuddhā atrāyuṣmanto yasmāt tūṣṇīm evam etad dhārayāmi

13 saṁghāvaśeṣa rules

SC 6 ... [4] caryā [5] sāṁcaritraṁ [6] kuṭikā [7] mahallakaḥ [8] amūlaka [9] leśika [10] saṁghabhedas [11] tasyānuvarti [12] kuladūṣaka [13] daurvacasya ...

SC 7 ime khalv āyuṣmantas trayodaśa saṁghāvaśeṣā dharmā anvardhamāsaṁ prātimokṣasūtroddeśam āgacchanti

saṁghāvaśeṣa 1

SC 8 saṁcintya śukravisṛṣṭir anyatra svapnāntarāt saṁghāvaśeṣaḥ

saṁghāvaśeṣa 2

SC 9 yaḥ punar bhikṣur avalavipariṇatena cittena mātṛgrāmeṇa sārdhaṁ kāyasaṁsargaṁ samāpadyeta hastagrahaṇaṁ vā bāhu ...

pāyantikā rules

pāyantika 33

SC 10 pāyantikā || dvau trīn vā pātrapūrān pratigṛhya bahir ārāmaṁ gatvā santo bhikṣavaḥ saṁvibhaktavyā ātmanā ca paribhoktavyaṁ ayaṁ tatra samayaḥ ||

pāyantika 34

SC 11 yaḥ punar bhikṣur bhuktavān pravāritaḥ akṛtaniriktaṁ khādanīyabhojanīyaṁ khāded bhuṁjīta vā pāyantikā ||

pāyantika 35

SC 12 yaḥ punar bhikṣur jānan bhikṣuṁ bhuktavantaṁ pravāritam akṛta atiriktena khādanīyabhojanīyenātyarthaṁ pravārayed idam āyuṣmaṁ khāda idaṁ bhuṁkṣva ity āsādanaprekṣī kaścid eṣa bhikṣur āsādito bhaviṣyaty etad eva pratyayaṁ kṛtvā pāyantikā ||

pāyantika 36

SC 13 gaṇabhojanād anyatra samayāt pāyantikā || tatrāyaṁ samayaḥ : glānasamayaḥ karmasamayo ’dhvasamayo nāvādhirohaṇaṁ mahāsamājaḥ śramaṇabhaktam ayaṁ tatra samayaḥ ||

pāyantika 37

SC 14 yaḥ punar bhikṣur akāle khādanīyabhojanīyaṁ khāded bhuṁjīta vā pāyantikā ||

pāyantika 38

SC 15 yaḥ punar bhikṣuḥ saṁnihitaṁ khādanīyabhojanīyaṁ khāded bhuṁjīta vā pāyantikā ||

pāyantika 39

SC 16 yaḥ punar bhikṣur adattaṁ mukhābhyavahāryam āhāram āhared anyatrodakadantakāṣṭhāt pāyantikā ||

pāyantika 40

SC 17 yāni tāni bhagavatā bhikṣūṇāṁ praṇītabhojanāny akhyātāni tadyathā kṣīraṁ dadhi navanītaṁ matsyo māṁsavallūrā || yaḥ punar bhikṣur imāny evaṁrūpāṇi praṇītabhojanāny ātmārtham aglānaḥ parakulebhyo vijñāpya khāded bhuṁjītā vā pāyantikā || ☸ ||

SC 18 uddānaṁ || saprāṇabhojane sthānaṁ niṣadyācela senayā dvirātraudyūṣikāṁ gacchet prahārodgūra duṣṭhulāḥ || ☸ ||

pāyantika 41

SC 19 yaḥ punar bhikṣur jānan saprāṇakam udakaṁ paribhuṁjīta pāyantikā ||

pāyantika 42

SC 20 yaḥ punar bhikṣur jānan sabhojane kule anupraskadyāsane niṣadyāṁ kalpayet pāyantikā ||

pāyantika 43

SC 21 yaḥ punar bhikṣur jānan sabhojane kule rahasi praticchanne ’titiṣṭhet pāyantikā ||

pāyantika 44

SC 22 yaḥ punar bhikṣur acelakāya vā acelikāyai vā parivrājakāya vā parivrājikāyai vāstamāstaṁ khādanīyabhojanīyaṁ dadyāt pāyantikā ||

pāyantika 45

SC 23 yaḥ punar bhikṣur udyuktāṁ senāṁ darśanāyopasaṁkrāmet pāyantikā ||

pāyantika 46

SC 24 syāt khalu bhikṣoḥ tadrūpaḥ pratyaya udyuktāṁ senāṁ darśanāyopasaṁkramituṁ dvirātraparamaṁ tena bhikṣuṇā tasyāṁ senāyāṁ vipravastavyaṁ tata uttari vipravaset pāyantikā || = || = ||

pāyantika 47

SC 25 dvirātram api ced bhikṣus tasyāṁ senāyāṁ vipravasann udyūṣikāṁ vā gacched dhvajāgraṁ vā balāgraṁ vā senāvyūham anīkasaṁdarśanaṁ vā pratyanubhavet pāyantikā ||

pāyantika 48

SC 26 yaḥ punar bhikṣur abhiṣaktaḥ kupitaś caṇḍībhūto ’nāttamanā bhikṣoḥ prahāraṁ dadyāt pāyantikā ||

pāyantika 49

SC 27 yaḥ punar bhikṣur abhiṣaktaḥ kupitaś caṇḍībhūto ’nāttamanā bhikṣoḥ prahāram udgūrayed antatas talaśaktikā pāyantikā ||

pāyantika 50

SC 28 yaḥ punar bhikṣur jānan bhikṣor duṣṭhūlām āpattiṁ praticchādayet pāyantikā || ☸ ||

SC 29 uddānaṁ sparśo jyotiś chando ’nupasaṁpādanena dharmavādī ca śramaṇoddeśo daurvarṇyaṁ ratnaparidāhasamayaś ca || ☸ ||

pāyantika 51

SC 30 yaḥ punar bhikṣur bhikṣum evaṁ vaded ehy āyuṣman kulāny upasaṁkramiṣyāvaḥ tatra te dāpayiṣyāmi praṇītaṁ khādanīyabhojanīyaṁ yāvad āpta sa tasyādāpayitvā tataḥ paścād eva vaded gaccha tvam āyuṣman na cet tvayā sārdhaṁ sparśo bhavati kathāyāṁ vā niṣadyāyāṁ vā api tv ekākina eva me sparśo bhavati kathāyāṁ vā niṣadyāyāṁ vā ity udyojanaprekṣī kaścid eṣa bhikṣur udyojito bhaviṣyatīty etad eva pratyayaṁ kṛtvā pāyantikā ||

pāyantika 52

SC 31 yaḥ punar bhikṣur ātmārtham aglāno vitapanaprekṣī jyotiḥ samavadadhyāt samavadhāpayed vā pāyantikā ||

pāyantika 53

SC 32 yaḥ punar bhikṣur dhārmike saṁghakaraṇīye bhikṣoś chandaṁ datvā paścād abhiṣaktaḥ kupitaś caṇḍībhūto nāttamanāḥ kṣepadharmam āpadyeta āhara bhikṣo cchandaṁ na te dadāmīti pāyantikā ||

pāyantika 54

SC 33 yaḥ punar bhikṣur anupasaṁpannena pudgalena sārdhaṁ dvirātrād ūrdhvaṁ sahāgāraśayyāṁ prakalpayet pāyantikā ||

pāyantika 55

SC 34 yaḥ punar bhikṣur evaṁ vadet tathāhaṁ bhagavato dharmaṁ deśitam ājānāmi yathā ye āntarāyikā dharmā uktā bhagavatā tenāpratisevyamānā nālam antarāyāyeti sa bhikṣur bhikṣubhir idaṁ syād vacanīyo mā tvam āyuṣmann evaṁ vocas tathāhaṁ bhagavato dharmaṁ deśitam ājānāmi yathā ye āntarāyikā dharmā uktā bhagavatā te ca pratisevyamānā nālam antarāyāyeti mā bhagavantam abhyācakṣu na sādhu bhavati bhagavato ’bhyākhyānaṁ na ca punar bhagavān evam āha anekaparyāyeṇāyuṣmann āntarāyikā dharmāḥ santa āntarāyikā evoktā bhagavatā te ca pratisevyamānā alam antarāyāyeti || niḥsṛja tvam āyuṣmann idam evaṁrūpaṁ pāpakaṁ dṛṣṭigatam evaṁ cet sa bhikṣur bhikṣubhir ucyamānas tad vastu pratiniḥsṛjed ity evaṁ kuśalaṁ no cet pratiniḥsṛjed dvir api trir api samanuyoktavyaḥ samanuśāsitavyas tasya vastunaḥ pratiniḥsargāya dvir api trir api samanuyujyamānaḥ samanuśiṣyamāṇas tad vastu pratiniḥsṛjed ity evaṁ kuśalaṁ no cet pratiniḥsṛjet pāyantikā ||

pāyantika 56

SC 35 yaḥ punar bhikṣur jānaṁs tathāvādinaṁ pudgalam akṛtānudharmāṇam apratiniḥsṛṣṭe tasmin pāpake dṛṣṭigate ālapet saṁlapet saṁvaset saṁbhuṁjīta tena vā sārdhaṁ sahāgāraśayyāṁ kalpayet pāyantikā ||

pāyantika 57

SC 36 śramaṇoddeśaś cāpy evaṁ vadet tathāhaṁ bhagavato dharmaṁ deśitam ājānāmi yathā ye āntarāyikāḥ kāmā uktā bhagavatā tena pratisevyamānā nālam antarāyāyeti sa śramaṇoddeśo bhikṣubhir idaṁ syād vacanīyo mā tvam āyuṣmaṁ cchramaṇoddeśa evaṁ vocas tathāhaṁ bhagavato dharmaṁ deśitam ājānāmi yathā ye āntarāyikāḥ kāmā uktā bhagavatā pratisevyamānā nālam antarāyāyeti mā bhagavantam abhyācakṣu na sādhu bhavati bhagavato ’bhyākhyānaṁ na ca punar bhagavān evam āha anekaparyāyeṇa ya ..... āntarāyikāḥ kāmāḥ santa āntarāyikā evoktā bhagavatā te ca pratisevyamānā alam antarāyāyeti niḥsṛja tvam āyuṣmaṁ cchramaṇoddeśa idam evaṁrūpaṁ pāpakaṁ dṛṣṭigatam evaṁ cet sa śramaṇoddeśo bhikṣubhir ucyamānas tad vastu pratiniḥsṛjed ity evaṁ kuśalaṁ no cet pratiniḥsṛjed dvir api trir api samanuyoktavyaḥ samanuśāsitavyas tasya vastunaḥ pratiniḥsargāya dvir api trir api samanuyujyamānaḥ samanuśiṣyamāṇas tad vastu pratiniḥsṛjed ity evaṁ kuśalaṁ no cet pratiniḥsṛjet sa śramaṇoddeśo bhikṣubhir idaṁ syād vacanīyaḥ adyāgreṇa te āyuṣmaṁ cchramaṇoddeśa nāsau bhagavāṁs tathāgato ’rhan samyaksaṁbuddhaḥ śāstā vyapadeṣṭavyo nāpy anyatamānyatamo vijño gurusthānīyaḥ sabrahmacārī pṛṣṭhataḥ pṛṣṭhataḥ samanubaddhavyo yad apy anye śramaṇoddeśā labhante bhikṣubhiḥ sārdhaṁ dvirātraparamaṁ sahāgāraśayyāṁ sāpi te ’dyāgreṇa nāsti cara pareṇa mohapuruṣa naśya tvaṁ || yaḥ punar bhikṣur jānaṁs tathānāśitaṁ śramaṇoddeśam upasthāpayed upalāḍayet tena vā sārdhaṁ sahāgāraśayyāṁ kalpayet pāyantikā ||

pāyantika 58

SC 37 na ca cīvarapratilambhād bhikṣuṇā trayāṇāṁ durvarṇīkaraṇānām anyatamānyatamad durvarṇīkaraṇaṁ nīlaṁ vā kardamaṁ vā kaṣāyaṁ vā anādāya ced bhikṣus trayāṇāṁ durvarṇīkaraṇānām anyatamānyatamaḥ durvarṇīkaraṇaṁ nīlaṁ vā kardamaṁ vā kaṣāyaṁ vā navaṁ cīvaraṁ paribhuṁjīta pāyantikā ||

pāyantika 59

SC 38 yaḥ punar bhikṣu ratnaṁ vā ratnasaṁmataṁ vā svahastam udgṛhṇīyād udgrāhayed vā anyatrādhyārāmagatād vā adhyāvāsagatād vā pāyantikā || adhyārāmagatena bhikṣu ...... adhyāvāsa ||

.......................

pāyantika 62

SC 39 .....kaścid asya bhikṣor muhūrtam apy asparśo bhaviṣyatīty etad eva pratyayaṁ kṛtvā pāyantikā ||

pāyantika 63

aṅgulipratodanāt pāyantikā ||

pāyantika 64

udakaharṣaṇāt pāyantikā ||

pāyantika 65

SC 40 yaḥ punar bhikṣur mātṛgrāmeṇa sārdhaṁ sahāgāraśayyāṁ kalpayet pāyantikā ||

pāyantika 66

SC 41 yaḥ punar bhikṣur bhikṣuṁ bhīṣayed bhīṣāpayed vā anantato hāsyaprekṣy api pāyantikā ||

pāyantika 67

SC 42 yaḥ punar bhikṣur bhikṣor vā bhikṣuṇyā vā śikṣamāṇāyā vā śrāmaṇerakasya vā śrāmaṇerikāyā vā pātraṁ vā cīvaraṁ vā śikyaṁ vā saritaṁ vā kāyabandhanaṁ vā anyatamānyatamaṁ vā śrāmaṇakaṁ jīvitapariṣkāram upanidadhyād upanidhāpayed vānyatra tadrūpāt pratyayāt pāyantikā ||

pāyantika 68

SC 43 yaḥ punar bhikṣur bhikṣoś cīvaram vā datvā tataḥ paścād apratyuddhārya paribhuṁjīta pāyantikā ||

pāyantika 69

SC 44 yaḥ punar bhikṣur dviṣṭo dveṣād apratītaḥ śuddhaṁ bhikṣum anāpannam amūlakena saṁghāvaśeṣeṇa dharmeṇānudhvaṁsayet pāyantikā ||

pāyantika 70

SC 45 yaḥ punar bhikṣur apuruṣayā striyā sārdham adhvānamārgaṁ pratipadyetāntato grāmāntaram api pāyantikā || ||

SC 46 uddānam || steyonaviṁśati khanet pravāraṇā śikṣitavyaṁ kalahānāṁ tūṣṇīṁ viprakrāmed anādarāt surāpānam akāle ca || ☸ ||

pāyantika 71

SC 47 yaḥ punar bhikṣuḥ steyasārthena sārdham adhvamārgaṁ pratipadyetāntato grāmāntaram api pāyantikā ||

pāyantika 72

SC 48 yaḥ punar bhikṣur ūnaviṁśativarṣaṁ pudgalaṁ bhikṣubhāvāyopasaṁpādayet pāyantikā || sa ca pudgalo ’nupasaṁpannas te ca bhikṣavo garhyā ayaṁ tatra samayaḥ ||

pāyantika 73

SC 49 yaḥ punar bhikṣuḥ svahastaṁ pṛthivīṁ khanet khānayed vā pāyantikā ||

pāyantika 74

SC 50 cāturmāsikī bhikṣuṇā pravāraṇā svīkartavyā anyatra samayāt pāyantikā || tatrāyaṁ samayaḥ pratyekapratyekapravāraṇā punaḥ punaḥ pravāraṇā atyarthapravāraṇā nityapravāraṇā ayaṁ tatra samayaḥ ||

pāyantika 75

SC 51 yaḥ punar bhikṣur bhikṣubhir ucyamāno syāt te āyuṣmaṁ cchikṣāyāṁ śikṣitavyaṁ sa evaṁ vaden nāhaṁ yuṣmākaṁ bālānāṁ mūḍhānām avyaktānām akuśalānāṁ vacanenāsyāṁ śikṣāyāṁ śikṣiṣye yāvan nāham anyān bhikṣūn prakṣyāmi sūtradharān vinayadharān mātṛkādharān iti pāyantikā || ājñātukāmena bhikṣuṇā tasyāṁ ca śikṣāyāṁ śikṣitavyaṁ bhikṣavaḥ praṣṭavyāḥ sūtradharā vinayadharā mātṛkādharā ayaṁ tatra samayaḥ ||

pāyantika 76

SC 52 yaḥ punar bhikṣur bhikṣūṇāṁ kalahajātānāṁ viharatāṁ bhaṇḍanajātānāṁ vigṛhītānāṁ vivādam āpannānāṁ tūṣṇīm aupaśrutikayā tiṣṭhed yad ete bhikṣavo vakṣyanti tad ahaṁ śrutvā tathā tathānuvyahariṣyāmīty etad eva pratyayaṁ kṛtvā pāyantikā ||

pāyantika 77

SC 53 yaḥ punar bhikṣuḥ saṁghasya dharmyāyāṁ viniścayakathāyāṁ kathyamānāyāṁ tūṣṇīṁ viprakrāmet santaṁ bhikṣum anavalokyānyatra tadrūpāt pratyayāt pāyantikā ||

pāyantika 78

anādarāt pāyantikā ||

pāyantika 79

surāmaireyamadyapānāt pāyantikā ||

pāyantika 80

SC 54 yaḥ punar bhikṣur akāle grāmaṁ praviśet santaṁ bhikṣum anavalokyānyatra tadrūpāt pratyayāt pāyantikā || ☸ ||

SC 55 uddānam sabhojane ’ruṇe dānīṁ sūcīgṛhakapādakāḥ nahyān niṣadanaṁ kaṇḍū śāṭī sugatacīvaraṁ || ☸ ||

pāyantika 81

SC 56 yaḥ punar bhikṣuḥ sabhojane kule upanimantritaḥ pūrvabhaktaṁ paścādbhaktaṁ kuleṣu cāritram āpadyeta santaṁ gṛhiṇam anavalokyānyatra tadrūpāt pratyayāt pāyantikā ||

pāyantika 82

SC 57 yaḥ punar bhikṣur anirgatāyāṁ rajanyām anudgate ’ruṇe anirhṛteṣu ratneṣu vā ratnasaṁmateṣu vā rājñaḥ kṣatriyasya mūrdhābhiṣiktasyaindrakīlaṁ vā indrakīlasāmantakaṁ vā samabhiḥ...


SC 58 pariśuddhā atrāyuṣmanto yasmāt tuṣṇīm evam etad dhārayāmi || ☸ ||

4 pratideśanīya rules

SC 59 uddānam || grāmam antargṛhaṁ caiva śaikṣāṇy āraṇyakena ca prātideśyāni coktāni buddhena hitavādinā || ☸ ||

SC 60 ime punar āyuṣmantaś catvāraḥ pratideśanīyā dharmā anvardhamāsaṁ prātimokṣasūtroddeśam āgacchanti

pratideśanīya 1

SC 61 yaḥ punar bhikṣur ajñātikāyā bhikṣuṇyā rathyāgatāyā grāmaṁ piṇḍāya carantyā antikāt svahastaṁ khādanīyabhojanīyaṁ pratigṛhya khāded bhuñjīta vā tena bhikṣuṇā bahir ārāmaṁ gatvā bhikṣūṇām antike pratideśayitavyam garhyam asmy āyuṣmantaḥ sthānam āpanno ’sātmyaṁ pratideśanīyaṁ taṁ dharmaṁ pratideśayāmy ayaṁ dharmaḥ pratideśanīyaḥ ||

pratideśanīya 2

SC 62 bhikṣavaḥ khalu saṁbahulāḥ kuleṣūpanimantritā bhuṁja tatra ced bhikṣuṇī vyapadiśati sthitā syād iha khādyakaṁ dehi iha odanaṁ dehi iha sūpikaṁ dehi iha bhūyo dehīti sā bhikṣuṇī tair bhikṣubhir idaṁ syād vacanīyā āgamaya tāvat tvaṁ bhagini muhūrtaṁ tūṣṇī yāvad ime bhikṣavo bhuṁjate ekabhikṣor api cenna pratibhāyantāṁ bhikṣuṇīm evaṁ vaktuṁ sarvais tair bhikṣubhir idaṁ syād vacanīya bahir ārāmaṁ gatvā bhikṣūṇām antike pratideśayitavyaṁ garhyaṁ vayam āyuṣmantaḥ sthānam āpannā āsātmyaṁ pratideśanīyaṁ dharmaṁ pratideśayāmo ’yam api dharmaḥ pratideśanīyaḥ

pratideśanīya 3

SC 63 yāni tāni saṁghasya śaikṣāṇi kulāni bhavanti śikṣāsaṁvṛtisaṁmatāni || yaḥ punar bhikṣus tadrūpeṣu saṁghasya śaikṣeṣu kuleṣu śikṣāsaṁvṛtisaṁmateṣu pūrvam apravāritaḥ san upasaṁkramya svahastaṁ khādanīyabhojanīyaṁ pratigṛhya khāded bhuṁjīta vā tena bhikṣuṇā bahir ārāmaṁ gatvā bhikṣūṇām antike pratideśayitavyaṁ garhyam asmy āyuṣmantaḥ sthānam āpanno ’sātmyaṁ pratideśanīyaṁ taṁ dharmaṁ pratideśayāmy ayam api dharmaḥ pratideśanīyaḥ

pratideśanīya 4

SC 64 yāni tāni saṁghasyāraṇyakāni śayanāsanāni bhavanti sāśaṁkasaṁmatāni sabhayasaṁmatāni sapratibhayabhairavasaṁmatāni || yaḥ punar bhikṣus tadrūpeṣu saṁghasyāraṇyakeṣu śayanāsaneṣu sāśaṁkasaṁmateṣu sabhayasaṁmateṣu sapratibhayabhairavasaṁmateṣu sarvam apratisaṁvidite vane bahir ārāmasya khādanīyabhojanīyaṁ pratigṛhyānte ārāmasya khāded bhuṁjīta vā tena bhikṣuṇā bhikṣūṇām antike pratideśayitavyaṁ garhyam asmy āyuṣmantaḥ sthānam āpanno ’sātmyaṁ pratideśanīyaṁ taṁ dharmaṁ pratideśayāmy ayam api dharmaḥ pratideśanīyaḥ ||


SC 65 uddiṣṭā me āyuṣmantaś catvāraḥ pratideśanīyā dharmās tatrāham āyuṣmantaḥ paripṛcchāmi kaccit sthātra pariśuddhāḥ dvir api trir api paripṛcchāmi kaccit sthātra pariśuddhāḥ pariśuddhā atrāyuṣmanto yasmāt tūṣṇīm evam etad dhārayāmi || ☸ ||

śaikṣā

SC 66 uddānaṁ || nivāsanena sapta syus trayaś copari cīvare saṁvṛtodguṇṭhikollaṁghikayā kāyena ..... || ☸ ||

SC 67 ime khalv āyuṣmantaḥ saṁbahulāḥ śaikṣā dharmā anvardhamāsaṁ prātimokṣasūtroddeśam āgacchanti ||

śaikṣā 1

SC 68 parimaṇḍalaṁ nivāsanaṁ nivāsayiṣyāma iti śikṣā karaṇīyā ||

śaikṣā 2–7

SC 69

śaikṣā 2

nātyutkṛṣṭaṁ

śaikṣā 3

nātyapakṛṣṭaṁ

śaikṣā 4

na hastiśuṇḍakaṁ

śaikṣā 5

na tālavṛndakaṁ

śaikṣā 6

na kulmāṣapiṇḍakaṁ

śaikṣā 7

na nāgaśīrṣakaṁ nivāsanaṁ nivāsayiṣyāma iti śikṣā karaṇīyā ||

SC 70

śaikṣā 8

parimaṇḍalaṁ cīvaraṁ prāvariṣyāma iti śikṣā karaṇīyā ||

śaikṣā 9–10

SC 71

śaikṣā 9

nātyutkṛṣṭaṁ

śaikṣā 10

nātyapakṛṣṭaṁ cīvaraṁ prāvariṣyāma iti śikṣā karaṇīyā ||

śaikṣā 11–15

SC 72

śaikṣā 11

susaṁvṛtā

śaikṣā 12

supraticchannā

śaikṣā 13

alpaśabdā

śaikṣā 14

anutkṣiptacakṣuṣo

śaikṣā 15

yugamātradarśino ’ntargṛhaṁ gamiṣyāma iti śikṣā karaṇīyā ||

śaikṣā 16–20

SC 73

śaikṣā 16

nodguṇṭhikā

śaikṣā 17

notkṛṣṭikayā

śaikṣā 18

notsaktikayā

śaikṣā 19

na vyastikayā

śaikṣā 20

na paryastikayā antargṛhaṁ gamiṣyāma iti śikṣā karaṇīyā ||

śaikṣā 21–25

SC 74

śaikṣā 21

nollaṁghikayā

śaikṣā 22

nojjaṁghikayā

śaikṣā 23

notkuṭukikayā

śaikṣā 24

na nikuṭotkuṭukikayā

śaikṣā 25

na khaṁbhākṛtā antargṛhaṁ gamiṣyāma iti śikṣā karaṇīyā ||

śaikṣā 26–30

śaikṣā 26

na kāyapracālakaṁ

śaikṣā 27

na bāhupracālakaṁ

śaikṣā 28

na śīrṣapracālakaṁ

śaikṣā 29

nāṁsotḍhaukikayā

śaikṣā 30

na hastasaṁlagnikayā antargṛhaṁ gamiṣyāma iti śikṣā karaṇīyā || ☸ ||

SC 75 uddānaṁ kuryān na viniṣatsyāmīty aṣṭau cāpi pratigrahe paṁca catus sapta paṁca satkṛtyādi tu bhojane || ☸ ||

SC 76

śaikṣā 31

nānanujñātā antargṛhe āsane niṣatsyāma iti śikṣā karaṇīyā ||

śaikṣā 32–38

SC 77

śaikṣā 32

nāpratyavekṣyāsanaṁ sarvakāyaṁ samavadhāya

śaikṣā 33

na pāde pādam ādhāya

śaikṣā 34

na gulphe gulpham ādhāya

śaikṣā 35

na sakthani sakthi ādhāya

śaikṣā 36

na saṁkṣipya pādau

śaikṣā 37

na vikṣipya pādau

śaikṣā 38

na viḍaṁgikayā antargṛha āsane niṣatsyāma iti śikṣā karaṇīyā ||

SC 78

śaikṣā 39

satkṛtya piṇḍapātaṁ pratigrahīṣyāma iti śikṣā karaṇīyā ||

śaikṣā 40–43

SC 79

śaikṣā 40

na samatittikaṁ

śaikṣā 41

samasūpikaṁ

śaikṣā 42

sāvadānaṁ

śaikṣā 43

pātrasaṁjñinaṁ piṇḍapātaṁ pratigrahīṣyāma iti śikṣā karaṇīyā || .....

Based on Lokesh Chandra, “Unpublished Fragment of the Prātimokṣa-Sūtra”, Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes 4 (1960), pp. 1–13.

The text was based on a fragmentary Sanskrit manuscript of the Mūlasārvāstivāda school, Gilgit Buddhist Manuscript no. 2.

Input by Klaus Wille (Göttingen) for GRETIL.

Note by Bhikkhu Sujato: The original manuscript contained a section of text that was disorded and partially duplicated. According to Chandra, pāyantika 57 occurs twice, while pāyantika 69 abruptly ends in the middle of a word. These faults were partially corrected in the digital edition. Wille notes that there is variant text following the word labhante in pāyantika 57. However, the variant in Raghu Vira folio 9, line seven is the correct reading. The text following labhante in Raghu Vira folio 7, line 6 is a fragment of pāyantika 62, which is otherwise missing from this manuscript. I have restored it to its proper place.

Prepared for SuttaCentral by Bhikkhu Sujato.